In de vorige blog gaven we al een aantal speltips om buiten te spelen tijdens de rekenles. Voor het spelen van deze spellen geeft het schoolplein (of een bos of park in de buurt) de bewegingsruimte voor kinderen om tegelijkertijd te bewegen en te rekenen.
Echter de natuur en zelfs het schoolplein zitten ook vol met reken- en wiskundige uitdagingen. Deze bieden mooie kansen voor ‘rijke rekenlessen’ en uitdagende ‘rekenvragen’. In deze blog geven we aantal ideeën:
Uitdagende rekenvragen en rijke rekenlessen:
Sorteren maar
Geschikt voor de groepen 1 t/m 3
Op het schoolplein en in de natuur is van alles te vinden en te verzamelen. Laat de kinderen een aantal voorwerpen verzamelen. Maak afspraken (bijvoorbeeld geen blaadjes van de bomen plukken) en daag de kinderen uit om verschillende dingen te zoeken. Alle voorwerpen worden op een centrale plek gelegd. Nu bepalen we samen hoe we de voorwerpen kunnen sorteren, of rubriceren. Daag de kinderen uit om telkens nieuwe manieren te bedenken op te sorteren.
Getallen koppelen aan natuurlijke verschijnselen
Geschikt voor groepen 1 t/m 5
Een variatie op bovenstaande opdracht is om met de kinderen op zoek te gaan naar getallen in de buitenruimte. Huh, daar zijn toch geen getallen? Nou misschien wel. Er zijn allerlei dingen te vinden in de natuur die je kunt koppelen aan de getallen. Denk maar aan: de poten van een spinnetje, een vaste hoeveelheid blaadjes aan een bloem, de wielen aan de trapkar enzovoort. Samen maken jullie een getallenposter met al deze verschijnselen.
Tip: ook tafelsommen zijn vaak te vinden in de natuur of buiten (denk maar aan de tegels op het schoolplein, of ook weer de wielen aan de trapkar). Voor groep 4 en 5 kan het uitdagend zijn om hiernaar op zoek te gaan.
Temperatuur voorspellen
Geschikt voor groep 4 t/m 6
Deze les komt uit de rekenmethodiek van LDO rekenen en hoort bij het thema: tijd, tabellen en grafieken.
Start met een groepsgesprek over het weer. Stel vragen als:
Wat voor weer is/was het vandaag/gisteren?
Is het warm, koud?
Zijn er verschillen in temperatuurbeleving? Wat de één warm vindt, kan door de ander anders worden ervaren.
Werk toe naar ‘meten is weten’, met een thermometer kun je de temperatuur meten. Je introduceert de thermometer en laat verschillende kinderen de buitentemperatuur aflezen. Dit aflezen moet geleerd/herhaald worden: laat meer dan één kind de temperatuur aflezen en discussieer over eventuele verschillen. Hoe bepaal je de temperatuur? Door recht op de thermometer te kijken. Niet schuin, want dan lees je een graad te laag of te hoog af. Hoe ronden we de temperatuur af? Maak hier afspraken over. Waarom hebben we vaste afspraken nodig?
Als je wilt weten of het warmer of kouder is dan op een ander moment, dan moet je dus vaker de temperatuur opmeten. Kinderen meten de hele dag de temperatuur op, elk uur en noteren dit in een tabel. Bekijk samen de tabel en praat over de resultaten. Wat valt op? Kun je voorspellen hoe de tabel verder zou gaan? Waarom denk je dat? De vorige metingen geven een indicatie van de volgende metingen. Werd om 9 uur 9 graden gemeten, dan zal het om 10 uur niet vriezen. Het is van belang de kinderen gevoelig te maken voor dit soort zaken, want daardoor krijgen ze greep op het verschijnsel ‘temperatuur’.
Zelf een sportdag organiseren
Geschikt voor groep 6 t/m 8
Een echte reken-wiskundige uitdaging is om kinderen zelf een sport- of spellendag te laten organiseren. Buiten het bedenken van de spelletjes zijn er allerlei rekenkundige vraagstukken die uitgezocht moeten worden:
Het maken van een rooster voor de juiste tijden en hoe lang duurt zo’n spel eigenlijk?.
Een plattegrond maken, welk spel is waar?
Een speelschema maken, welk team speelt er tegen welk team en hoe bepalen we een halve finale en een finale.
Nadenken over puntentellingen en het bijhouden van de punten.
Teams maken.
Enzovoorts...
Tip: laat een groepje sterke rekenaars hier het voortouw in nemen (als rekenuitdaging) en betrek daarna de groep erbij. Wie wil welk onderdeel uitwerken? Hierdoor leren de kinderen ook nog eigen ideeën af te stemmen op een ander. Uiteindelijk wordt de sportdag natuurlijk ook echt uitgevoerd!
Veel plezier!